12de Eeuw

Algemene Informatie:

11de-12de eeuw= investituurstrijd: mocht geestelijke een kerk of een kerkelijke waardigheid uit handen van een leek ontvangen?

Hervormingsbeweging van Cluny zegt ‘neen’ à Prins Bisschop zet het recht om een kerk te bezitten om in een patronaatsrecht (=recht om een pastoor te benoemen).

1121: stichting van de orde der Norbertijnen (in Prémontré door Norbertus van Xanten)

1122: Dankzij de steun van graaf Godfried van Namen en zijn vrouw Ermesinde werd de abdij van Floreffe opgericht als eerste in het PB-Luik

1122: concordaat van Worms: einde van de investituurstrijd met scheiding tussen kerkelijke en wereldlijke macht.

12de-13de eeuw: ontstaan van de Loonse steden. Het toekennen van vrijheden aan steden was deels economisch bedoeld (ontwikkeling van de kempen), deels strategisch (versterkte bastions tegen de buren). In vergelijking met de buren gebeurde dit traag.

Voor 1200 is er een streven naar beveiliging van de grenzen tegen Luik, na 1200 tegen Brabant.

1078: Arnold I van Loon

• 1120: eerste vermelding van Beringen

1127: Arnold II van Loon

• Hij was tevens burggraaf van Mainz (Duitsland) en mogelijk ook graaf van Rieneck
• 1134-1135: stichtte de abdij van Averbode
• 1140: Ermesindis van Namen schenkt Hengelhoef aan de abdij van Floreffe (120 ha).
• 1130-1185: Hendrik van Veldeken (illustreert de vrijheidszin, het zelfbewustzijn en de diepe vroomheid van Loon)
• 1139: Paus Innocentius II bekrachtigt dat Vlijtingen, Nyel (dit is Niel Sint Servaas of Groot-Loon), Tweebergen, Hees, Mechelen-aan-de-Maas, Koninksem, Sluizen, Heer-en-Keer, Berg, Bernauw en Zepperen bezittingen waren van de kerk van Sint-Servaas in Maastricht. Deze elf dorpen worden de 'elf banken' of de elf (vrije) heerlijkheden van Sint-Servaas genoemd en maakten bijgevolg een eigen historische ontwikkeling door. Ze werden door een kannunik-rijproost van het Sint-Servaaskapittel bestuurd. Het graafschap Loon en na 1366 het prinsbisdom Luik konden hier dus geen invloed laten gelden (ook al probeerden ze tevergeefs).

1139: Lodewijk I van Loon (begraven in gasthuiskapel te Borgloon)

• 1150: vermelding van leenheerlijkheid Mariagaarde te Hoepertingen
• 1154: schenkt de Bolderbergwinning (Bovy) aan de Norbertijnen van Averbode.
• 1156: bisschop van Luik bevestigt de bezittingen van de abdij van Vlierbeek in Geetbets
• 1170: verleent stadsrechten aan Kolmont (dat zich nooit tot een stad ontwikkelt)
• 1170: bouwt burcht in Brustem (wordt in 1171 verwoest en in 1175 terug opgebouwd)
• 1171: Poging om Duras te veroveren mislukt. Lodewijk I sneuvelt.

1171: Gerard van Loon

• 1175: verleent stadsrechten aan Brustem (dat zich ook niet tot een stad kan ontwikkelen).
• 1175: Kasteleinen voeren het bevel over de grafelijke burchten: Kolmont, Brustem, Duras (ondertussen toch veroverd), Montenaken en Borgloon.
• 1178: inname van de burcht van Brustem door Sint-Truiden.
• 1179: De Luikse Prins-Bisschop Rudolf van Zähringen vernietigt de grafelijke burcht. Gerard moet Duras afstaan aan Luik.
• Hij liet in Kolmont (Piringen-Tongeren) een tienhoekige toren bouwen.
• 1180: Gerard neemt onverwacht Tongeren in. De Prins-bisschop drijft de Loonsen samen in de burcht van Kolmont. Gerard steekt toch Tongeren in brand.
• 1180: oprichting cisterciënsersabdij in Hocht
• Hij nam deel aan de derde kruistocht (Met Frederik Barbarossa, Filips-August en Richard Leeuwenhart)
• 1182: sticht de abdij van cisterciënserinnen Herkenrode (op zijn grond, waar hij en zijn opvolgers begraven werden)
• 1190: wijding abdijkerk van Postel (Norbertijnerabdij van Floreffe)
• 1190: stichting van de Duitse Orde in Palestina.

1194: Lodewijk II van Loon

• 1200: abten van Sint-Trudo staan hun gronden in Ham af aan de abdij van Averbode